Als we praten over dementie dan zegt het nog heel weinig over hoe iemand is en waar hij nog wel of niet meer toe in staat is. Ook zegt het nog niets over de contact mogelijkheden die er overblijven.
Bij het dementeren is er sprake is van verschillende fasen.De achteruitgang verloopt in fasen. Er is wel veel verandert hoe we tegen dementie aankijken en hoe we het onder woorden brengen. In de jaren 70 benoemde men deze fasen vanuit de verpleegkundige visie.Er werden 3 stadia herkent.
Begeleidings behoeftigen.
Verzorgings behoeftigen
Verplegings behoeftigen
Mensen in de verschillende stadia werden bij voorkeur apart verzorgd. Dit had als gevolg dat mensen naar een andere afdeling werden overgeplaatst als men geestelijk verder achteruit ging. Dit was omdat ieder stadia had een eigen benaderingswijze nodig had.
Zo werd bij de begeleidings behoeftigen Realiteits Orientatie Training toegepast.
Zoveel mogelijk proberen achteruitgang proberen tegen te gaan. Veel oefenen met geheugenspelletjes, zoveel mogelijk voor jezelf zorgen. Trainen bij het wassen en aankleden.Voordurend informatie herhalen en de omgeving herkenbaar maken met wegwijzerbordjes en rode stippen in het zeil waar men bv de wc kon vinden. Dagelijk de krant lezen, datum herhalen, naam herhalen. zoveel mogelijk structuur aanbieden.
Helaas was op deze afdelingen soms heel veel onrust, want als er een bewoner zei: ik ga naar huis, dan stapte iedereen op en liep men gezamelijk over de gang op zoek naar de uitgang. want iedereen wilde dan mee naar huis.
Later werd in de literatuur beschreven dat er in het tweede stadia een onderscheidt was te maken tussen het begin en het einde en met de komst van de Validation door Naomie Veil werden de stadia beschreven vanuit wat we herkennen aan dementerenden
stadia van lichte verwardheid
stadia van desorientie in tijd
stadia van repeterende bewegingen
vegatatief stadia
Vooral de Validation heeft ons heel veel geleerd over het belang van de contact mogelijkheden en ons inzicht gegeven hoe dementerende hun eigen situatie beleven.
In plaats van tegen de achteruitgang te vechten wordt de dementerende geaccepteerd zoals hij is. Het grondbeginsel is dat ieder mens waardevol is en ieder gedrag betekenis heeft, ongeacht de mate van dementie. In plaats van de dementerende te orienteren op onze werkelijkheid, probeer je mee te gaan in zijn belevingswereld met empatie en zonder dat je oordeelt. Met als doel het herstellen van het gevoel van eigenwaarde en het verminderen van angst en spanning.
Validation omschrijft een heleboel verbale en non verbale technieken die je in verschillende fasen wel of juist niet kunt gebruiken
Ook wordt er veel gebruik gemaakt van de ontwikkelingsstadia in de levensloop van mensen vlg Erik Erikson. nl De fasen in ieders mensenleven om te komen tot ego-integriteit.Volgens Erikson staat in de ouderdom het laatste thema 'integratie versus wanhoop' centraal. De oudere overdenkt zijn leven om te bezien of het goed was, of hij zijn leven zoals het gegaan is heeft aanvaard.
Uiteindelijk moet de oudere mens kunnen zeggen: 'Mijn leven is goed zoals het geweest is'. Als hem dit niet lukt zal hij wanhopig worden. Hij kan het leven immers niet meer overdoen.
Ook werd voor mensen in het vegetatief stadium het zn snoezelen of zintuigactivering ontwikkelt, omdat ook diep demente mensen behoefte hebben aan nabijheid en contact en ook omdat het zorgen voor deze mensen als er geen reactie meer terug komt erg moeilijk is vol te houden, gingen verzorgenden met hun eigen behoefte aan contact met deze mensen aan de slag.
In een snel tempo ontwikkelden zich heel veel verschillende benaderingswijzen zoals warme zorg, reminicentie
Vanuit deze ontwikkeling en ook alle vragen die deze verschillende benaderingswijzen oproepen aan dissusie , hoe, wanneer, bij wie en door wie toe te passen, werd belevingsgerichte zorg ontwikkeld.
Niet de benaderingswijze en hun toepassing hoort centraal te staan. Maar de dementerende mens zelf. Verzorgenden en familieleden kunnen alle benaderingswijze toepassen die de dementerende ondersteunt. We gingen ons verdiepen in de ervaring van de dementerende zelf, wat vind hij zelf over zijn situatie en bij welke hulp is hij gebaat. Daarmee kwamen er ook nieuwe namen voor de verschillende fasen , maar nu beschreven vanuit de beleving van de dementerende
fase van de bedreigde ik
fase van de verdwaalde ik
fase van de verborgen ik
fase van de verzonden ik
hier vind je een handig schema om te herkennen in welk stadia iemand verkeert;
http://www.imoz.nl/uploads/ikbeleving.pdf
Dit schema is niet bedoeld om iemand in een hokje te plaatsen, maar juist om een handvat te hebben over hoe je met iemand om kan gaan en om eventuele valkuilen te voorkomen.
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten