woensdag 10 oktober 2007

Hoe kun je iemand ondersteunen in het dementieproces

Dit is een vraag die niet eenvoudig te beantwoorden is. Ieder mens is uniek.
Wie je bent noem je je identiteit:
Je opvoeding, scholing, werk, je sociale rol, je plek in het ouderlijk gezin, je karakter
Hoe je als mens gekent en erkent wilt worden noem je je individualiteit:
Dit is hoe je je kleed, je haar het liefste draagt, welke boeken je het liefste leest en welke muziek je het meeste van houdt. Op deze manier uit je dus wie je bent.

Verder wordt je ook gevormd door je omgeving: je persoonlijk levensgeschiedenis,zowel de feiten als hoe je zelf je leven hebt beleefd , de rode draad in je leven, de tijd waarin je leeft. Dit alles kun je niet los zien van wie je bent.

Als je dement wordt ben je meer dan wat vergeetachtig.
Je kunt geen nieuwe informatie meer opnemen en onthouden. Maar de informatie over jezelf van langer geleden blijft nog erg lang aanwezig.
We weten nog niet precies hoe de hersenen werken, laat staan dat we begrijpen hoe het dementeringsproces presies ingrijpt in ons geheugen.
Wel weten we inmiddels dat het niet zo simpel is als ik vroeger werd verteld.

Nl:
Het geheugen bij dementerenden rolt als het ware op van achter naar voor.
Je raakt het eerste kwijt wat je het laatste hebt geleerd. En zo terug in de tijd.
Wat je het eerste hebt geleerd behoudt je het langste.

Ik probeerde dus te achterhalen in welke tijd iemand was beland en vanuit daar kon ik dus inschatten wat iemand nog wel of niet begreep.
Helaas bleek dit allerminst te werken. Was het maar zo eenvoudig.

Tegenwoordig weten we dat het proces van vergeetachtigheid heel anders afgebroken wordt.
Ik vergelijk het met een boekenkast. bij wijze van spreken schrijf je elke dag van je leven een bladzijde. Elk jaar is een boek in de kast.
Als je dement wordt verdwijnen de boeken niet netjes van achter naar voor op volgorde
maar je raakt bladzijden kwijt uit verschillende boeken. Bladzijden raken door elkaar
boeken staan op de verkeerde plaats of raken helemaal kwijt
En wat het nog moeilijker maakt elke dag kan de boekenkast er anders uitzien.

Het is dus telkens een puzzel elke dag opnieuw. En dat kost erg veel energie, niet alleen voor de familie maar wat denk je van de client zelf.

Daarbij komt dat er veel verschillende soorten dementie zijn, De ene vorm van dementie is de andere niet. Vasculaire dementie kunt je niet vergelijken met Alzheimer en al helemaal niet met de ziekte van korsakov. Of dementie ten gevolgen van zuurstof gebrek in de hersenen na een ongeval

Dat betekent in de praktijk dat wat het ene moment helpt het gedrag te begrijpen, het andere moment niet hoeft te werken.
Wat voor die ene client veiligheid biedt kan een ander juist erg onrustig maken.

Je wordt dus letterlijk gedwongen bij het moment te leven.


Het derde belangrijke inzicht is dat dementie een crisis is.
Een crisis is een ernstige verstoring van het emotionele evenwicht, dit kan zowel door positieve of negatieve gebeurtenissen worden veroorzaakt. De spanning die dit met zich meebrengt wordt stress genoemd. Ieder mens probeert deze spanning en emoties het hoofd te bieden, dit gedrag wordt coping genoemd. En ieder mens ontwikkelt zijn eigen copingstrategie op basis van levenservaring.
Als je meerder malen in je leven met eenzelfde crisis te maken krijgt bv een scheiding kan er een zn stapeling plaatsvinden en je meer problemen ondervinden in het verwerken ervan. een keer kan gebeuren, twee keer is heel vervelend maar 3 keer kan je behoorlijk aan jezlef gaan doen twijfelen

Het inzicht dat gedrag van dementerenden niet alleen kan worden gezien als gedrag wat je niet kunt veranderen, omdat het nu eenmaal door de dementie komt, maar vaak het gevolg is van hoe iemand met de situatie omgaat; geeft ons een heleboel handvaten om hulp te bieden. Crisissen herkennen we allemaal, daardoor wordt gedrag begrijpelijker, kun je je makkelijker inleven en emotioneel porberen te steunen.

Geen opmerkingen: